"33 στροφές"- Canek Sanchez Guevara (Ίκαρος)

Η Κούβα των 90ς, της γραφειοκρατίας, του χαφιεδισμού και της καταπίεσης μέσα από την ιστορία ενός ανθρώπου που αφυπνίζεται μέσω του διαβάσματος και της μουσικής σε ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα απο τον εγγονό του Τσε Γκεβάρα.

  Σπάνια ένα μυθιστόρημα είναι τόσο μουσικό, όσο το μοναδικό του εγγονού του Τσε Γκεβάρα. Ο Canek Sanchez Guevara  σε μια μικρή  σε μέγεθος αλλά μεγάλη σε συναισθήματα και ένταση, σύνθεση, παρουσιάζει την Κούβα, μετά την επανάσταση. Η πατίνα του χρόνου και του εμπάργκο, είναι το μόνο στολίδι στο κομματικό κουφάρι του πρώην επαναστάτη Φιντέλ Κάστρο.

Ο κεντρικός ήρωας, είναι γνήσιο δημιούργημα της επανάστασης. Παιδί ενός αγράμματου επαναστάτη και μίας αστής που προσχώρησε στο όραμα της ισότητας και της ελευθερίας. Καταπιέζεται από μικρή ηλικία να είναι πιστός στα κομματικά του καθήκοντα και μετρίως μέτριος στα υπόλοιπα. Όπως σε όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, η κομματική προσήλωση εξασφαλίζει την άνοδο στα σκαλιά της κομματικής ιεραρχίας και μια θέση στο Δημόσιο.

Εξασφαλίζει την κομματική ταυτότητα, που τόσο αμήχανα αλλά με γνώση της δύναμης της θα επιδείξει ο κεντρικός ήρωας , όταν τον σταματήσουν για εξακρίβωση κάποιο βράδυ. Η πρώτη γνωριμία με την πραγματική Κούβα θα είναι στα λόγια του αστυνομικού, μόλις την δει «συγγνώμη, αλλά ένας μαύρος , που τρέχει μέσα στη νύχτα είναι πάντα ύποπτος». Ένας μαύρος που τρέχει να προλάβει το λεωφορείο... Οι όποιες ομοιότητες με την χώρα στην αντίπερα όχθη , θα χαρακτηριστούν συμπτωματικές.

Η αφύπνιση του ήρωα, η μεταστροφή του από ένα πιστό αν και αδιάφορο υπηρέτη μίας ιδέας που αραχνιάζει στα γραφεία, βαριεστημένων κρατικών υπαλλήλων που αντιμάχονται την τροπική ζέστη και την φθίνουσα επανάσταση, θα γίνει με τον μόνο τρόπο που ανατρέπει τα απολυταρχικά καθεστώτα, το διάβασμα, που θα ενθαρρύνει η μητέρα του και την επαφή του με την μουσική.

Η ενηλικίωση του σε μια χώρα που αλλάζει και γίνεται πιο εσωστρεφής, ειδικά μετά την πτώση της ΕΣΣΔ και την εμφάνιση των κουπονιών και των «διπλών» καταστημάτων, με αγαθά μόνο για τους ξένους και τους κατέχοντες σκληρό νόμισμα, θα είναι σκληρή.

Ένας γάμος που θα απασφαλίσει την αίσθηση της μοναξιάς ,θα τον οδηγήσει στην φυγή και στην παραίτηση. Στην ρουτίνα του ζω και επιβιώνω, που θα ταλανίζει μόνο η βοήθεια με σκληρό συνάλλαγμα της μητέρας του από την Ισπανία και η Ρωσίδα συγκάτοικος στην οκέλα, που του επιτρέπει να αγοράζει κάποια αγαθά που για τον μέσο δυτικό θεωρούνται στοιχειώδη. Το περιδιάβασμα του στους φημισμένους παραθαλάσσιους δρόμους της Αβάνας, την παρακμιακή πόλη που καλεί τον απλό Κουβανό, να μεθύσει με φτηνό ρούμι, να ακολουθήσει τις επιταγές του κόμματος σε συγκεντρώσεις στη δουλειά, την γειτονιά, όπου χρειάζεται να προασπίσει την επανάσταση, η παρακολούθηση από το αυταρχικό, πρώην επαναστατικό καθεστώς, κάνουν την ανάγνωση πιο πνιγηρή και από μια βόλτα στο κέντρο της Αβάνας , κατα καλόκαιρο ,με χαλασμένο κλιματιστικό. Η παρομοίωση του κόσμου, των ανθρώπων, με δίσκους 33 στροφών, που έχουν χάσει την λάμψη τους και έχουν φθαρεί, ακολουθεί κάθε λέξη, κάθε γραμμή. Χαρακτηρίζει την οπτική του κεντρικού ήρωα αλλά και του βιβλίου.

Ο δίσκος του ήρωα, είναι θολός, όπως θολά είναι και τα μάτια και τα όνειρα των συμπατριωτών του, σε μια χώρα όπου η ζωή έχει γίνει επιβίωση και αποδοχή του πεπρωμένου που αποφασίζεται στα γραφεία του κόμματος και της κομματικής νομενκλατούρας. Η φλόγα της αντίδρασης, θα έρθει με την επαφή του με μια παλιά φωτογραφική μηχανή, από την ανάγκη του, να νιώσει και πάλι, ενεργός, αυτόνομος, έξω από τις νόρμες που του έχει ορίσει ο πατέρας του, που τον πρόδωσε το ίδιο του το κόμμα και η κομματική του ταυτότητα.

 

Μέσα από τον φακό της μηχανής, θα γνωρίσει στα μέσα της δεκαετίας του 90, όπου διαδραματίζεται η ιστορία, μια γενιά ανθρώπων, που κουράστηκαν και θέλουν το δικαίωμα να αποφασίσουν αυτοί αν θα πιουν μια κοκα κολα ή όχι. Αυτοσχέδιες σχεδίες, βάρκες και πλοιάρια που φεύγουν πια μέρα χωρίς να ντρέπονται, παρά μόνο να φοβούνται, μέρα μεσημέρι. Φίλοι που αποχαιρετούν τον παράδεισο της γραφειοκρατίας και της κομματικής πίστης για μια θέση σε ένα σκυλοπνίχτη, που θα τους μεταφέρει στο όποιο, Αμερικάνικο όνειρο.

 

Η προσωπική του αποσύνθεση θα σταματήσει και θα φουντώσει μέσα του η φλόγα, που συντηρούσε με το διάβασμα και την μουσική. Σαν άλλος Οργουελικός ήρωας, θα αποτινάξει εν γνώσει του την σχέση του με το καθεστώς, την κομματική του ταυτότητα και με αφορμή, το βούλιαγμα ενός κλεμμένου ρυμουλκού, που θα παρουσιαστεί ως αντεπαναστατική πράξη από τις ειδήσεις, θα έρθει σε ρήξη με το παρελθόν που τον έχει ευνουχίσει ψυχικά.  Η συνειδητοποίηση της ατομικότητας, το δικαίωμα στην επιλογή του παρόντος και του μέλλοντος, θα καθαρίσουν το θολό ήχο του δικού του 33αριου δίσκου. Αφήνοντας την Κούβα του Κάστρο πίσω του θα ανέβει σε μια βάρκα, που αφού φωτογραφηθεί στην έξοδο της από την ακτοφυλακή και τους δημοσιογράφους, θα οδηγηθεί στον επερχόμενο κυκλώνα. Ο δίσκος των 33 στροφών, θα έχει απελευθερώσει την μουσική του για πάντα, πέρα από λογοκρισίες και ταξικά, αγωνιστικά οράματα.

Σε μόλις ογδόντα οκτώ σελίδες, γεμάτες μουσικότητα και θάρρος, ο Γκεβάρα θα μας μεταφέρει στο καφκικό περιβάλλον της Κουβανέζικης γραφειοκρατίας, της φτωχοποίησης στο όνομα της επανάστασης ενός ολόκληρου λαού, στην χώρα του χαφιεδισμού, της κομματικής υποταγής και του φόβου. Όλα όσα οι πλούσιοι Δυτικοί τουρίστες γυρνάνε τα μάτια τους αλλού, για να μην τα βλέπουν, προκείμενου να πιουν το φτηνό ρούμι τους, και να καπνίσουν τα πούρα τους, παρέα με τις Κουβανές που περιμένουν μερικά αμερικάνικα δολάρια για να κοιμηθούν μαζί τους.

Ένα βιβλίο, γεμάτο από την ένταση της συνειδητοποίησης του μακροχρόνιου εγκλεισμού σε έναν ιδεοληπτικό «παράδεισο» για λίγους και κόλαση για πολλούς. Όταν τα μυαλά ανοίξουν, η επιλογή της ελευθερίας με όποιο κόστος είναι η μόνη λύση. Τα βιβλία και η μουσική για μια ακόμη φορά λυτρώνουν και σπάνε αλυσίδες.

Ο Γκεβάρα τιμά τον παππού του, με ένα κείμενο, αγωνιστικό αντάξιο του χαμού του Τσε στην Βολιβία. Μόνο που αντί για σφαίρες, πυροβολεί με λέξεις. Λέξεις αιχμηρές, βυθισμένες στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Ένα γνήσια αντικαθεστωτικό βιβλίο, που θυμίζει έντονα το «Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς».  Είναι πραγματικά κρίμα που ο θάνατος του συγγραφέα του, μας στέρησε την δυνατότητα να περιμένουμε και άλλες δουλειές του.

Ακούγεται συνοδεία του: Area 52, Rodrigo Y Gabriela & C.U.B.A.