Πατρίκ Ντεβίλ- «Χολέρα και πανούκλα» (Τόπος)

«Η ζωή ενός αναχωρητή… ενός ανθρώπου απείθαρχου σε κάθε κοινωνικό εξαναγκασμό, η ζωή ενός ερημίτη…, μιας ιδιόρρυθμης μεγαλοφυίας, ενός ωραίου εκκεντρικού»

Οι μυθιστορηματικές βιογραφίες είναι ένα είδος προς εξαφάνιση. Οι λόγοι απλοί, κύρια γιατί δεν υπάρχουν πολλές ενδιαφέρουσες προσωπικότητες που να κρατήσουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη και ο δευτερευόντως η αδυναμία των συγγραφέων-βιογράφων να μεταφέρουν στο σήμερα, με τρόπο προσιτό στον μοντέρνο αναγνώστη, ιστορικά πρόσωπα και καταστάσεις περασμένων αιώνων.

Η ζωή του Ελβετού Αλέξαντρ Γερσέν, θα μπορούσε χωρίς καν τα ιατρικά της επιτεύγματα να γίνει ταινία. Ένας άνθρωπος, γνήσια μετενσάρκωση στον 19ο και 20ο αιώνα του αναγεννησιακού ανθρώπου του Ντα Βίντσι. Αδάμαστο πνεύμα, που το διακατείχε η αγωνία να μην οδηγηθεί στην στασιμότητα. Ταξιδευτής, ερευνητής, επιστήμονας, εφευρέτης, οικολόγος, όλα μαζί σε μια προσωπικότητα, γεμάτη ιδιοτέλεια, προς τον εαυτό του και ανιδιοτέλεια για τους άλλους. Έγινε γνωστός στους επιστημονικούς κύκλους για την απομόνωση του βακίλου της βουβωνικής πανώλης , που ονομάστηκε προς τιμή του Yersinia pestis. Συγκρούστηκε με Άγγλους, Ιάπωνες, Γερμανούς, όχι στο επίπεδο των αποικιοκρατικών κτήσεων, αλλά στον αγώνα για την απομόνωση βακίλων και της επιστημονικής προσέγγισης και μελέτης, που κάθε σχολή/χώρα θεωρούσε, ως συνήθως σωστή την δική της θεωρία. Για τον Γερσέν, δεν υπήρξε ίχνος επιστημονικού εθνικισμού, αλλά μόνο μια διεπιστημονική, «διεθνιστική» ουμανιστική λατρεία της επιστήμης με απτά αποτελέσματα για τον πάσχοντα. Όμως δεν ήταν μόνο η προσφορά του στην ιατρική σε πρόχειρα νοσοκομεία και καταυλισμούς στην Ασία, που έσωσε χιλιάδες ζωές, με τον εμβολιασμό. Στην πρώην Γαλλική Ινδοκίνα, ο Γερσέν οραματιστής, στήνει μια πρότυπη αγροτική κοινότητα κ ζωντανεύει κάθε όνειρο του. Εκτροφή ζώων, μεταφορά και εγκλιματισμό φυτών από την Ευρώπη και άλλες ηπείρους στην Ασία. Μελέτη των μετεωρολογικών φαινομένων. Οδοποιία, ενσύρματη και ασύρματη επικοινωνία, οργάνωση καλλιεργειών κιγχόνης, καουτσούκ. Εισαγωγή του πρώτου ποδήλατου, αυτοκίνητου, οργάνωση μιας μικρής κοινότητας ψαράδων και εκπαίδευση τους σε επιστημονικούς βοηθούς στον αγώνα του για την καταπολέμηση των βακίλων που ενδημούσαν στον κόσμο και στην παραγωγή εμβολίων.

Ο Γερσέν, γνήσιος και άξιος μαθητής του Παστέρ, διακατέχεται από το μικρόβιο της ανακάλυψης, είτε οδοιπορώντας σε νέα εδάφη αχαρτογράφητα στην Γαλλική Ινδοκίνα ,είτε στο επιστημονικό πεδίο. Μοιράζεται την γνώση και ο,τι αποκομίζει από την εφαρμογή των νέων επιστημονικών εφαρμογών στις καλλιέργειες με το Ινστιτούτο και την μικρή κοινότητα, στο ψαροχώρι που επιλέγει ως βάση της αυτοκρατορίας του. Η ζωή του περνά από την Γαλλοπρωσικό πόλεμο του 19ου αιώνα σε δύο Παγκόσμιους πολέμους του 20ου, κάνοντας τον να απομονωθεί ακόμη περισσότερο εξαιτίας του ανθρώπινου μίσους και της μισαλλοδοξίας. Η πολιτική τον πληγώνει και την αποφεύγει όπως την έκθεση στους βακίλους που μελετά.

Ο Ντεβίλ, με τη μορφή ενός παρατηρητή από το μέλλον, καταγράφει, σχολιάζει τον Γερσέν αλλά και τους συγχρόνους του, Ρου, Σελίν, Καλμέτ, Χάφκιν, Μέτσνικοφ, Βολμάν, κάνοντας ταυτόχρονα σχόλια, για μια Γαλλία και Ευρώπη αποικιοκρατική, που ανθίζει η επιστήμη και η λογοτεχνία, ο υπαρξισμός και ο υπερρεαλισμός και συμβαδίζουν παράλληλα στις πιο δημιουργικές αλλά και πιο σκοτεινές στιγμές του ανθρώπινου γένους. Ο άνθρωπος που ζει για την δημιουργία, πέρα από τις συμβάσεις, αλλά αναζητά την καλλιέπεια όταν βρίσκεται στον Δυτικό κόσμο, τιμάται ακόμα σήμερα στο Βιετνάμ,αλλά έχει ξεχαστεί στη Δύση. Ο Ντεβίλ σκιαγραφεί αυτόν τον πανεπιστήμονα, μέσα από τις επαφές του με οικογένεια, συνεργάτες, μέσα από κείμενα και δημιουργίες, χωρίς να αγιοποιεί. Μοναχικός λύκος ή υπερβατικός οραματιστής, είναι ένας από τους τελευταίους των Μοικανών, που αφήνει τη δόξα και το χρήμα και τα μοιράζει σε συνεργάτες, για να ξεκινήσει ακούραστα να καταπιάνεται με κάτι νέο, όντας πάντα στην εμπροσθοφυλακή, κάθε μορφής επιστημονικής καινοτομίας. Ένα βιβλίο οδηγός, για το πως μπορεί να είναι κανείς συνεπής με τον εαυτό του και ταυτόχρονα χρήσιμος στο κοινωνικό σύνολο.