Kevin Andrews- «Η πτήση του Ικάρου»

Από το ένα άκρο της Ελλάδας στο άλλο, από το Μυστρά στα Μέγαρα, από τις στάνες της Ελευσίνας, στα νοσοκομεία της Αθήνας, ξεπηδάνε ήρωες της αρχαίας Ελληνικής τραγωδίας που ονομάζεται Ελλάδα του εμφυλίου και μετεμφυλιακή Ελλάδα. Ο Άντριους, σιωπηλός παρατηρητής και ποτέ κριτής, δύσκολα λαμβάνει θέση. Αναζητά τον άνθρωπο και την σύνδεση με τα μεσαιωνικά χρόνια του Βυζαντίου και του Ελληνισμού. Συνέχεια όμως βρίσκει εμπόδια και σκοντάφτει σε στενά, ναρκοθετημένα από τον εμφύλιο μονοπάτια. Εαμίτες αντάρτες που ξεκλήρισαν χωριά και Εθνοφύλακες που ανταπέδωσαν. Λαμόγια της κατοχής και ήθη μιας Ελλάδας χαμένη από χρόνια, που θυμίζουν πόσο ο συντηρητισμός του Έλληνα, είναι στοιχείο της φυλής. ασχέτως πεποιθήσεων.

Από τα πιο απαιτητικά συναισθηματικά βιβλία, πρώτου προσώπου που έχω διαβάσει για την Ελλάδα του εμφυλίου και των πρώτων μετεμφυλιακών χρόνων. Ο τότε υπότροφος της Αμερικανικής Αρχαιολογικής σχολής στην Αθήνα, Κέβιν Άντριους, βετεράνος και ο ίδιος του ΒΠΠ, γνωρίζει από πρώτο χέρι, το Ελληνικό δαιμόνιο, αλλά και τα Ελληνικά εμφύλια πάθη. Περιδιαβαίνει την στερεά Ελλάδα, τα νησιά και αργότερα την Πελοπόννησο, συναντώντας, τον Έλληνα, όπως σπάνια θα μας τον παρουσιάσουν παππούδες και παλιές Ελληνικές ταινίες. Φιλόξενο αλλά και καχύποπτο, ιδεαλιστή αλλά και σκληρό με τον (όποιο) ταξικό του εχθρό, με το όνειρο του διορισμού (κατά προτίμηση στο Δημόσιο), βαθιά ριζωμένο μέσα του. Φιλικό, με τη σκοτεινιά του αδελφοκτόνου εμφύλιου, να γεμίζει το βλέμμα του.

Η «πτήση του Ικάρου» είναι ένα οδοιπορικό σε μια ρημαγμένη από τον εμφύλιο χώρα, που ο «Αμερικάνος» συμβολίζει για κάποιους το μέσο για έναν διορισμό και για άλλους (λίγους) τον άνθρωπο που θα κάνουν κουμπάρο και θα αγαπήσουν, για όσα ως ανθρώπινες αξίες αντιπροσωπεύει. Μια ματιά στην επαρχιακή Ελλάδα που μέσω της αστυφιλίας, έδωσε δυο δεκαετίες αργότερα τους νεόπλουτους, ξεχνώντας απλά τις ρίζες της. Σκληρό, διαβάζεται με μικρά πηδήματα, όπως οι δρασκελισμοί του Κωσταντή στο Μυστρά, ανάμεσα σε όπλα, πέτρες και αντάρτικα καρτέρια… Ανατρέπει όσα θεωρούσαμε δεδομένα, αποκαθηλώνει παρατάξεις και γκρεμίζει τα «αθώα» σχόλια περί φιλοξενίας και τιμιότητας της φυλής, αναγνωρίζοντας στον πυρήνα των πάντων τον άνθρωπο σαν βαρόμετρο της συμπεριφοράς, ιδωμένο πέρα από κομματικά χρώματα και ταξική καταγωγή. Ένα ξεχασμένο ντοκουμέντο, μιας εποχής πόνου, φτώχειας, ανθρωπιάς αλλά και εμφύλιου μίσους.